શું તમને આશ્ચર્ય થાય છે કે તમારા દંત ચિકિત્સકને તમારો સંપૂર્ણ તબીબી ઇતિહાસ પૂછવા સાથે શું લેવાદેવા છે? તમને ડાયાબિટીસ, બ્લડ પ્રેશર અથવા કોવિડનો અગાઉનો ઈતિહાસ છે કે કેમ તે તેણે શું કરવાનું છે? પરંતુ તમારા દંત ચિકિત્સકના શ્રેષ્ઠ હિતમાં છે કે તમે તમારા કેસને વિગતવાર રીતે સારી રીતે સમજો અને તમારી પ્રાથમિક દાંતની ચિંતાઓ માટે યોગ્ય સારવાર પ્રદાન કરો.

વિશ્વને COVID-19 દ્વારા અંકુશમાં લેવામાં આવ્યું હોવાથી, ડેન્ટલ ક્લિનિક્સની મુલાકાત લેતા દર્દીઓની સારવાર માટે પ્રોટોકોલ ઘણો ફેરફાર જોવા મળ્યો છે. દર્દીઓ દ્વારા પૂરા પાડવામાં આવેલ ભૂતકાળના તબીબી ઇતિહાસનો ઉપયોગ દંત ચિકિત્સકો દ્વારા દર્દીના વર્તમાન તારણો (જો કોઈ હોય તો) સાથે સંબંધ બાંધવા અને કામચલાઉ અથવા નિશ્ચિત નિદાન માટે કરવામાં આવે છે. યોગ્ય તબીબી ઇતિહાસ વિના, દંત ચિકિત્સકો અથવા પ્રેક્ટિશનરો દર્દીમાંના તમામ તારણોને યોગ્ય રીતે લિંક કરી શકતા નથી અને ખોટું નિદાન આપી શકતા નથી. 

ખૂબ મોડું થાય તે પહેલાં તમારી જાતને બચાવો

કોવિડમાંથી સાજા થયા પછી, કેટલાક દર્દીઓ કે જેમને કોર્ટીકોસ્ટેરોઇડ્સ, એન્ટિ-કોએગ્યુલન્ટ્સ સૂચવવામાં આવે છે, તેઓ કોવિડ પછી ડાયાબિટીસ વિકસાવી શકે છે. દર્દીઓ માટે યોગ્ય તબીબી ઇતિહાસ પ્રદાન કરવો જરૂરી છે જેથી ચિકિત્સક યોગ્ય રીતે મેનેજ કરી શકશે અને/અથવા દવાઓ લખી શકશે જે કોવિડ પછીની દવાઓ સાથે અવરોધ કે પ્રતિક્રિયા ન કરે. દવાઓ વચ્ચેની આ પ્રતિક્રિયાઓ કાં તો ફાયદાકારક અથવા નુકસાનકારક હોઈ શકે છે, જો પછીની પ્રતિક્રિયા થાય છે તો તે ગંભીર ગૂંચવણોનું કારણ બની શકે છે અથવા જીવલેણ પણ હોઈ શકે છે.

જો દર્દી કોવિડ પછીના ડાયાબિટીસથી અજાણ હોય અને તેણે લોહીમાં શર્કરાના સ્તરમાં વધારો કર્યો હોય, જો કોઈ શસ્ત્રક્રિયા, જેમ કે નિષ્કર્ષણની જરૂર હોય, તો હીલિંગમાં વિલંબ થશે અને સમાધાન થશે, તેથી ક્લિનિશિયનને યોગ્ય સાધનો પ્રદાન કરવા જરૂરી છે, આ કિસ્સામાં, વિગતવાર તબીબી ઇતિહાસ જેથી તેણી/તે દર્દીના એકંદર આરોગ્ય સાથે સમાધાન કર્યા વિના મૌખિક પોલાણના કોઈપણ/બધા રોગોનું યોગ્ય રીતે નિદાન, સારવાર કરી શકે.

એક અભ્યાસ મુજબ, કોવિડથી પીડિત મૌખિક સ્વાસ્થ્યની નબળી સ્થિતિ ધરાવતા દર્દીઓમાં, દાંતને વસાહત કરતા બેક્ટેરિયાની સંખ્યા બે ગણીથી દસ ગણી સુધી વધી હતી. તેમની બાજુના દંત ચિકિત્સક ચેપના નોસોકોમિયલ ટ્રાન્સમિશનને રોકવા માટે તમામ સાવચેતીઓ લે છે.

હાથ ધરાયેલા ઘણા અભ્યાસો અનુસાર, વિવિધ મૌખિક લક્ષણો અને વ્યવસ્થિત રોગો છે, તેમાં સ્વાદની ખોટ, ગંધમાં ઘટાડો, લાળમાં ઘટાડો, ફોલ્લાઓ અને મોં અથવા પેઢા અથવા જીભના ખૂણા પર અલ્સરનો સમાવેશ થાય છે. કોવિડ પછીની બીજી ગૂંચવણ જે તમે જોઈ શકો છો તે છે મ્યુકોર્માયકોસિસ જેને "બ્લેક ફંગસ" તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. 

Mucormycosis શું છે?

મ્યુકોર્માયકોસિસ એક તકવાદી ફંગલ ચેપ છે જે વ્યક્તિ પર હુમલો કરે છે જ્યારે વ્યક્તિની રોગપ્રતિકારક શક્તિ સૌથી ઓછી હોય છે. દંત ચિકિત્સક માટે દર્દીનો સંપૂર્ણ કેસ ઇતિહાસ હોવો મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે સારવારમાં કોઈપણ વિલંબ ચહેરાના બંધારણને મોટું નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. મ્યુકોર્માયકોસિસ સાઇનસ, તાળવું, આંખના સોકેટ પર આક્રમણ કરે છે. આ રચનાઓની ખોટ દર્દીના મન અને એકંદર આરોગ્ય પર અસર કરી શકે છે. સામેલ પેશી કાળા થઈ જાય છે અને કાર્ય અને જીવનશક્તિના સંપૂર્ણ નુકશાન સાથે.

તેથી, દંત ચિકિત્સક માટે યોગ્ય તબીબી ઇતિહાસ લેવો અને વહેલી તકે દરમિયાનગીરી કરવી મહત્વપૂર્ણ છે. તમારા દંત ચિકિત્સકને યોગ્ય કોવિડ ઇતિહાસ ન જણાવવાથી અથવા ઇરાદાપૂર્વક તમારા દંત ચિકિત્સકને તે વિશે ન જણાવવાથી તમારા ડેન્ટલ બિલમાં વધારો થઈ શકે છે. રોગના વ્યાપક પ્રસારને કારણે મ્યુકોર્માયકોસિસના પરિણામે દર્દી તેના ઉપલા અથવા નીચલા જડબાને પણ દૂર કરી શકે છે. આ દર્દીને કમજોર કરે છે કારણ કે તે/તેણી પોતાનો ખોરાક યોગ્ય રીતે ચાવી શકતો નથી અને તેને પુનર્વસન માટે બીજી સર્જિકલ પ્રક્રિયામાંથી પસાર થવું પડે છે.

જોકે પુનર્વસન હંમેશા સો ટકા સ્વાભાવિક નથી અને લાગતું નથી. આમ, દર્દીને એવી જીંદગી જીવવી પડે છે કે જેમાં સમાધાન કરવામાં આવ્યું હોય, કારણ કે તમે તમારો ખોરાક યોગ્ય રીતે ચાવી શકતા નથી, તે પચશે નહીં, આમ ખોરાકના ઘણા પોષક તત્વો પચી જશે અને પોષણની ઉણપ તરફ દોરી જશે. 

અભ્યાસો અને ડોકટરો દ્વારા હાજરી આપવામાં આવેલ કોવિડના વિવિધ કેસો દર્શાવે છે કે સામાન્ય રીતે કોવિડથી પ્રભાવિત થયાના 3-4 અઠવાડિયા પછી મ્યુકોર્માયકોસિસ થાય છે. જો કે તાજેતરના કેસમાં કેટલાક ઓરલ અને મેક્સિલોફેસિયલ સર્જનો (દંત ચિકિત્સકો) દ્વારા હાજરી આપવામાં આવી હતી જેમાં કોવિડથી પીડાતા 8 મહિના પછી દર્દીઓને મ્યુકોર્માયકોસિસ દ્વારા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો. આથી તમારા દંત ચિકિત્સકને તમે ક્યારે કોવિડ અને અન્ય સંબંધિત લક્ષણોથી પીડિત હતા તેનો વિગતવાર કોવિડ ઇતિહાસ જણાવવાથી તમારા દંત ચિકિત્સકને તમારા કેસમાં હાજરી આપતી વખતે તેને શું સંબોધવાની જરૂર છે તેની પૃષ્ઠભૂમિ મેળવવામાં મદદ કરશે.

તમારી જાતને અંધારામાં ન રાખો

કોઈપણ સ્થિતિનું નિદાન અને સારવાર કરવા માટે ક્લિનિશિયનને યોગ્ય માધ્યમ પ્રદાન કરવું ખૂબ જ જરૂરી છે. જો આપણે સામાન્ય પ્રેક્ટિશનર પાસે જઈએ, તો અમે વિગતવાર તબીબી ઇતિહાસ આપવાનું વલણ રાખીએ છીએ કારણ કે અમને લાગે છે કે તે સમસ્યાઓ જીવન માટે જોખમી હોઈ શકે છે. જો કે, દાંતની સમસ્યાઓ સાથે કામ કરતી વખતે વિગતવાર માહિતી પર સમાન ગંભીરતા અને ધ્યાન જરૂરી છે. ભલે દંત ચિકિત્સક જે સમસ્યાઓ અને રોગોનો સામનો કરે છે તે નાની અને અપ્રસ્તુત લાગે છે, આ જ સમસ્યાઓ એક સેકન્ડના અંશમાં જીવન માટે જોખમી પરિસ્થિતિઓમાં ફેરવાઈ શકે છે.

તેથી, ક્લિનિશિયનને અગાઉના કોવિડ ચેપના ઇતિહાસ સહિતનો યોગ્ય, વિગતવાર તબીબી ઇતિહાસ આપવો ખૂબ જ જરૂરી છે જેથી તે/તેણીને વધુ સારી સંભાળ પૂરી પાડવા માટે સક્ષમ બનાવી શકાય અને તમામ ગૂંચવણો અને સાવચેતીઓ ધ્યાનમાં લેતી વખતે આગળની કોઈપણ સ્થિતિ ઊભી ન થાય. આગલી વખતે જ્યારે તમે દંત ચિકિત્સકની મુલાકાત લો, ત્યારે તમારા દંત ચિકિત્સક સાથે વિગતવાર તબીબી ઇતિહાસ શેર કરો.

હાઈલાઈટ્સ

• દંત ચિકિત્સકને વિગતવાર તબીબી ઇતિહાસ આપો
• તમારા દંત ચિકિત્સકને તમારા કોવિડ ઇતિહાસ વિશે જણાવતા અચકાશો નહીં.
• તમારા દંત ચિકિત્સકને તમારા કોવિડ ઇતિહાસ વિશે જણાવવાથી તમારા દંત ચિકિત્સકોને મ્યુકોર્માયકોસિસના પ્રારંભિક તબક્કાઓ શોધવામાં મદદ મળી શકે છે કારણ કે આ રોગ થવાની કોઈ ચોક્કસ સમયગાળો નથી.
• તમારી જાતને "બ્લેક ફંગસ" થી સુરક્ષિત રાખો.
• એવું ન વિચારો કે કોઈપણ તબીબી ઇતિહાસ તમારા દંત ચિકિત્સક માટે અપ્રસ્તુત છે.